12 Temmuz 2017 Çarşamba

Armıdan - Fırat'ın Öte Yanı - Hagop Mıntzuri

Bu kitap, yazarın aslında daha hacimli olan Armıdan isimli öykü kitabının bir kısmı. Yazar, öykülerin hangilerinin kurmaca, hangilerinin memleketi Armıdan'da (bugün Erzincan - İliç - Armutlu köyü) geçen kendi gerçek anıları olduğunu belirtmemiş fakat ikincilerin çoğunlukta olduğunu okur hissediyor. Bu nedenledir ki hemen hemen hiçbir öykü tekil olarak, bir başına "iyi bir öykü" değil. Bu öyküler okuru yoruma çağırmıyor, daha ziyade onu 1915 öncesi bir gezintiye çıkarıyor. 

(Uzun bir parantez: "1915 öncesi" diyorum ama, öyküler ortalama Türkiye okurunun "Ermenili edebiyat"tan beklediği gibi 1915'in gelişini haber vermiyor, ya da "Ah Ermeniler, Türkler, Kürtler ne de kardeşçe yaşıyormuş" nostaljini parlatmıyor. O zaman kesitinde, o coğrafyada ne yaşandıysa onu resmediyor kitap, bu haliyle bir "tarihsel tanıklık anlatısı" değil, bir "yazılı kültür çalışması".)

Bu "gezintiye çıkarmak" tabiri biraz harcıalem, fakat bu kitaba tabirin mecazi olmayan anlamıyla da oturuyor. Zira öykülerin ağırlıklı bir kısmında bağına, bahçesine, okula veya kiliseye giden kişiler vadiler, ovalar, dağ yamaçları aşıyor; böylelikle kitabın bütünü bittiğinde bir kültürel coğrafyanın haritası çıkıyor ortaya. 


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder